Een maand vol (coschap)avonturen!

Lieve vrienden en familie,

De tijd vliegt, alweer drie weken voorbij en hard op weg naar het einde van ons coschap!

Week 3 en 4 hebben we doorgebracht op de gynaecologie en chirurgie afdeling, waar we beiden veel hebben mogen doen. De labour ward waar de bevallingen plaatsvinden, is erg klein: er staan zes bedden met lage witte schotjes ertussen, half afgeschermd met dunne groene gordijntjes. Conclusie: de privacy is ver te zoeken. Er is een kleine balie met een groot raam in de achterwand, waar doorheen je de nursery van 3 bij 3 meter inkijkt. Hier liggen de pasgeboren baby's die meer ondersteuning (zoals zuurstof) nodig hebben. We starten elke ochtend bij deze baby's in de nursery, waar we samen met de Amerikaanse arts Catherine de vitale functies (temperatuur, ademhaling- en hartfrequentie, etc) checken en vervolgens een plan maken voor de dag(en). Daarna helpen we met het begeleiden van bevallingen, terwijl we de vordering controleren met vaginaal toucher en de conditie van de foetus in de gaten houden door te luisteren naar het hartje met de foetoscoop (ook wel de houten toeter) op de bolle buik van de moeder. "Chima, chima kwabiri (pers, pers veel!)", waarna we het kindje aanpakken, afnavelen, de placenta geboren laten worden en waar nodig een perineum ruptuur hechten, we mogen het hier allemaal zelf doen! Heel opvallend: moeders geven tijdens het bevallen vrijwel geen kick en terwijl wij staan te jubelen om de geboorte van het pasgeboren kindje, blijven zij vrij uitdrukkingsloos. De pasgeboren baby's vinden we het allerleukst, dus zijn we als we maar even de tijd hebben te vinden in de Kangaroo Mother Care (KMC). Prematuren (te vroeg geboren baby's) liggen in deze verwarmde kamer dag en nacht bij hun moeder op de borst gebonden met doeken, waar ze huid op huid warm worden gehouden als de tegenhanger van de Nederlandse couveuse afdeling. Elke middag controleren we hier de vitale functies, berekenen we hoeveel melk ze moeten krijgen en hebben we ondertussen de grootste lol met de moeders, die ons zien als een welkom verzetje tijdens hun saaie, lange dagen. "Nora! Mika! Kuvina, kuvina (dansen, dansen!)".

Bij de chirurgie beginnen we op maandag- en woensdagochtend met de wardrounds op de surgery afdeling. Meestal doen we de rondes samen met Neil, een AIOS uit de US die voor vier weken in Nkhoma werkt en ook in het guesthouse slaapt. In de twee weken dat wij op de chirurgie meelopen, wordt het langzaam gigantisch druk op de ward waar uiteindelijk patiënten op matrassen op de grond liggen, omdat er geen bedden meer over zijn. We houden ons 's ochtends vooral bezig met heeeeel veel pussige dressings en hechtingen verwijderen, wonden schoonmaken en katheters doorspoelen. Als we alle patiënten gezien hebben, helpen we dr. Ter Haar met het draaien van de surgical clinic. Hier komen de patiënten die morgen geopereerd zullen worden voor een 'opname gesprek', zien we patiënten met (mogelijk) chirurgische problematiek en doen we controles van de patiënten die na een operatie uit het ziekenhuis ontslagen zijn. Veel liesbreukjes, patiënten die hechtingen komen laten verwijderen, zwellingen en wonden. Na de lunch zien we patiënten op de 'casualty' waar kleine chirurgische ingrepen worden uitgevoerd en waar we zelf veel kunnen en mogen doen: lipoomverwijderingen, abcesontlastingen, schoonspoelen van ontstoken wonden en armen gipsen. Op dinsdag en donderdag zijn de operatiedagen waarop de geplande operaties plaatsvinden. We wonen onder andere prostatectomieën, verwijdering van baarmoeders, een onderbeen amputatie en herstel van 'a bit huge' balzak (ananasgroot!) bij. Wanneer er een ingeslikte geldmunt verwijderd moet worden uit de slokdarm van een kind, komt de creativiteit naar boven die nodig is wanneer de fancy instrumenten uit het Westen niet voor handen zijn: met een urinecatheter wordt de munt uiteindelijk toch met veel gedoe verwijderd. Bij de keizersnedes vangen wij de kindjes op en moeten bij een lage Apgar-score zelfs aan de bak met hartmassage en beademing op de kap. We wonen ook een tiental sterilisaties (doorknippen van de eileiders bij een vrouw) bij. Hiervoor zijn we om 5:00 's ochtends al in de OK te vinden en mogen er allebei één volledig zelf uitvoeren; van verdoving en incisie, naar de gehele procedure en uiteindelijk de wond weer hechten en sluiten!!

Week 5 staan we samen op de Medical ward (interne en neurologie), die verdeeld is in een vrouwen en een mannen kant. 's Ochtends doen we tot een uur of 11 de ochtendronde samen met een clinical officer en zien we veel verschillende, interessante casuïstiek: uitgezette buiken gevuld met vocht (ascites!), gigantische levers en milten, indrukwekkende röntgenfoto's van vergevorderde longontstekingen en zeer vergrote harten en hersen(vlies)ontstekingen inclusief gedragsverandering. Bij de laatstgenoemde patiënten moet geregeld een lumbaal punctie (ruggenprik) uitgevoerd worden, die wij onder begeleiding diverse keren zelf mogen uitvoeren. Na de lunch nemen we nieuwe patiënten op en beoordelen we röntgenfoto's en labuitslagen, waarna we het beleid eventueel aanpassen.

Naast het coschap is er nog tijd voor wat kleine uitstapjes. We bezoeken onder andere een 'morning assemble' op de lokale basisschool, waar de week al zingend wordt afgesloten. In groep 4 volgen we vervolgens op een klein stoeltje achterin de klas een bijbelles. Op een woensdag wandelen we 's middags naar Chisomo, het gehandicaptenproject waar Eva en Lammert drie dagen per week aan het werk zijn. We krijgen een rondleiding door de verschillende schoolklassen met kinderen en kijken binnen bij de klassen voor dove, blinde en doofstomme volwassenen, die hier een ambacht leren zodat ze in hun eigen levensonderhoud kunnen voorzien. Door pastoor Laston worden we op een maandagmiddag uitgenodigd voor een kopje thee, die ons in een twee uur durend gesprek (preek) de nodige relatieadviezen geeft. Maarrr.. nu is er tenminste één iemand die een extra gebedje zegt voor een man voor ons. ;) Naast al onze educatieve ondernemingen proberen we ook nog wat te sporten door te gaan squashen in de squashbaan bij de basisschool, maar wel op z'n Afrikaans natuurlijk. Tijdens het spelen moeten we opletten dat we de salamander in hoek niet raken of aangevallen worden door de rondfladderende vleermuizen. Ook al krijgen we dit voor elkaar, toch blijft squashen ingewikkeld als na vijf minuten spelen het licht plots uitvalt: onaangekondigde powercut...

De weekenden hebben we gespendeerd met een citytripje naar de hoofdstad Lilongwe, een weekenddienst en een relax weekendje aan het meer. In Lilongwe hebben we met vrienden uit Cape Maclear en Lieke en Inge (twee medeco's uit Utrecht die twee weken na ons met hun coschap in Nkhoma zijn gestart) de plaatselijke kroegen onveilig gemaakt, waarbij we de nacht vullen met veel dansen (dat kunnen Afrikanen als de beste!). We bezoeken de markt en het grote, tertiaire ziekenhuis van Lilongwe, waar wij vanuit Nkhoma de ingewikkelde casussen naar doorverwijzen. Ze hebben hier door geldgebrek flink personeelstekort en de standaarden zijn hierdoor lager dan in Nkhoma: de nurse op de overvolle medical ward draagt in haar eentje zorg voor 70 patiënten! Het volgende weekend doen we een weekenddienst op de labour ward, waarbij we een indrukwekkende casus volgen van een zwangere vrouw die na een epileptische aanval volledig verward binnenkomt. Gedurende de dag gaat ze erg achteruit en moet er uiteindelijk een spoedkeizersnede worden gedaan, waarbij het kind gelukkig goed ter wereld komt, maar de moeder helaas op de tafel overlijdt. Na al deze indrukken is een rustig weekend meer dan welkom. Samen met Gerwin, Inge en Lieke huren we een auto van een van de clinical officers en rijden naar het vissersdorp Senga Bay. We vullen onze dagen met lezen, zonnen, zwemmen en kaartspelletjes spelen. 's Avonds eten we versgevangen vis en zien we traditionele medicijnmannen (nyau) dansen rondom een kampvuur. We staan 's ochtends vroeg op voor een mooie zonsopkomst, terwijl de vissersboten van hun nacht op het meer terugkeren en het strand volstroomt met dorpelingen om te onderhandelen over de gevangen vissen. Uitgehongerd maken we op de terugweg een stop in het hoogste stadje van Malawi, Dedza, voor een uitgebreide lunch, waarna we weer naar ons geliefde guesthouse terugkeren. Deze is twee extra 'bewoners' rijker; de twee maanden oude Patricia die samen met haar tweelingbroertje Patrick door Nicole uit een afgelegen dorpje is gered. De kinderen zouden na de dood van hun moeder namelijk LEVEND meebegraven worden in haar graf, omdat de vader met al 25 (!!!) kinderen geen zin heeft om voor ze te zorgen, vreselijk! Naast de tweeling heeft Nicole nog 10 andere kinderen in haar huis en steunt ze zo'n 150 gezinnen in de omgeving van Nkhoma. Mocht je nog een goed doel willen steunen: het weeshuis van Nicole kan het geld maar al te goed gebruiken. Voor meer info kun je kijken op http://www.facebook.com/africare of http://www.africarefoundation.com. In de tussentijd moederen wij in ieder geval nog even door voor de tweeling. ;)

Deze week is alweer onze laatste coschapweek aangebroken. Na alle afdelingen te hebben gehad, vullen we onze week met speculumonderzoek bij de baarmoederhalskanker screening en het bekijken van bloed- en urinesamples onder de microscoop in het laboratorium.
Morgen gaan we voor de laatste keer naar de kerkmis, brengen nog een bezoekje aan een traditional healer en zullen 's middags met een dubbel gevoel afscheid nemen van al het personeel. We hebben een fantastische tijd gehad en hebben erg veel geleerd, maar kijken ook uit naar de komende drie weken, waarin we het noorden van Malawi en vervolgens Tanzania en Zanzibar gaan ontdekken.

Liefs, Nanda en Mirte